Tiananmenplein - Verboden Stad
STEDENTRIP BEIJING
Tiananmenplein is het grootste publieke plein ter wereld en wordt beschouwd als een symbool van de Republiek van het Volk van China. Het plein wordt omringd door de Verboden Stad, de Grote Hal van he Volk, het Monument van de Helden van de Mensen en het mausoleum van Mao Zedong. Het plein is van grote politieke en historische waarde.
De Verboden Stad was bijna 500 jaar het centrum van de macht in China en vormde het thuis van de keizers die regeerden tijdens Ming- en Qing-dynastieën. Toen China in 1911 echter werd uitgeroepen tot republiek verloor de Verboden Stad zijn functie als keizerlijk paleis. Sinds 1925 is het complex een museum en voor een ieder toegankelijk.
AMSTERDAM – BEIJING
13 APRIL 2013
Om 13.30 uur vertrekken we naar Schiphol voor ons Chinese avontuur. Het is niet druk op de weg en rond de klok van drieën zijn we al op P3 (lang parkeren). Met de Schiphol-bus naar de terminal, zelf de koffers inchecken, door de controles en om 16.40 uur boarding op F5. Om 17.15 uur zitten we prinsheerlijk in het vliegtuig met een Nederlands en een Chinees krantje. Beijing … here we come. Ons horloge zetten we 6 uur vooruit en met zo’n half uur vertraging vertrekken we om 18.15 uur naar Beijing. We hebben 8065 km voor de boeg. De vlucht verloopt heel voorspoedig.
BEIJING
14 APRIL 2013
Het is inmiddels zondagochtend als we om 9:00 uur landen op de luchthaven van Beijing. Het geüniformeerde vrouwtje met een te grote pet bij de paspoortcontrole kijkt je heel streng aan maar de paspoortcontrole verloopt soepel. Onze koffers zijn ook gearriveerd (altijd een grote opluchting!). We worden opgehaald en naar ons hotel gebracht, waar we de komende dagen zullen verblijven. Nou aan luxe zal het ons niet ontbreken. Het hotel ligt in de wijk Chaoyang, het zakencentrum van de stad. In de middag als we een beetje zijn bijgeslapen en het hotel hebben verkend gaan we ons vergapen aan de torenhoge flats en het verkeer in Beijing wat continue door raast over de brede wegen. Rond 19:00 uur eten we in het hotel. Er zijn een viertal verschillende restaurants met ieder een eigen specialiteit. Wij kiezen voor het restaurant Vic die naast een buffet met allerlei Chinese en internationale gerechten ook een à la carte menukaart heeft. Het lijkt ons wel toepasselijk om de eerste avond voor nasi goreng te gaan, veel honger hebben we ook niet. We gaan vroeg slapen want morgen moeten we al weer vroeg op.
BEIJING
15 APRIL 2013
We zijn al om 6:15 uur op. We hebben beiden slecht geslapen. Na het ontbijt worden we beetje bij beetje wakker. Dat moet ook wel want om 8:00 uur worden we al opgehaald door onze gids Claudia. Alle gidsen hebben hier naast hun Chinese naam, die door ons niet is uit te spreken, laat staan te onthouden ook een westerse naam.
We willen eigenlijk een taxi nemen maar de portier bij het hotel zegt dat dat onbegonnen werk is om op deze tijd een taxi te bemachtigen in het zakencentrum van Beijing. Dus lopen we naar het metrostation, een paar honderd meter vanaf ons hotel. Met de metro gaan we naar het Plein van de Hemelse Vrede. Opgepropt als haringen in een ton gaan we naar het centrum. Claudia vertelt ons om zo dicht mogelijk bij de deur te gaan staan anders kunnen we als we bij het knooppunt zijn waar we uit moeten stappen ons onmogelijk door de mensenmassa wringen. De metro is spot goedkoop. Voor 2 yuan zijn we in het centrum (€ 0,26). We verlaten het metrostation en als we via de trap weer in de ‘bewoonde wereld’ zijn staan we oog in oog met het Plein van de Hemelse Vrede. Zo dikwijls op de televisie gezien en zeker in de tijd met de studentenprotesten in 1989 staat het beeld van de student en de tank in je geheugen gegrift. Het Plein van de Hemelse Vrede ofwel Tiananmen-plein wordt het grootste plein ter wereld genoemd met een afmeting van 880m x 500m. Op deze oppervlakte van die 440.000 m2 kunnen minstens één miljoen mensen staan. Midden op het plein staat een 37m hoge obelisk. Dit is het monument van de Volkshelden. Dag en nacht wordt hier de wacht gehouden. Tegenover de obelisk staat het mausoleum waar Mao Zedong sinds 1997 ligt opgebaard. De metalen hekken staan al klaar voor als straks het mausoleum geopend wordt en er weer rijen mensen staan om een glimp van Mao gebalsemde lichaam op te vangen.
Elke dag wordt bij zonsopgang en zonsondergang de vlag gehesen en gestreken door soldaten van het Volksbevrijdingsleger. Het is een eer om dit te doen. Alles is strak geregisseerd en wordt op de seconde uitgevoerd. De ceremonie van de vlag hijsen en strijken duurt al sinds jaar en dag exact 2 minuten en 7 seconden. Overal op het plein hangen bewakingscamera’s en loopt politie rond. De partij is oh zo bang voor samenscholing of voor een herhaling van 1989. Het plein is vooral groot, erg groot.
Aan de westkant van het plein staat de Grote Hal van het Volk oftewel het parlementsgebouw. Het gebouw is 310 meter breed en heeft over bijna de gehele lengte zuilen. Om er te komen moet je het Plein van de Hemelse Vrede verlaten, dus door de nodige detectiepoortjes, tassen en camera’s door de X-ray. Claudia verontschuldigd zich tegenover ons voor de controles maar je kunt merken dat het de gewoonste zaak van de wereld is voor de bevolking.
De grote Hal van het Volk is de zetel van het Nationaal Volkscongres, het Chinees parlement. Het gebouw wordt gebruikt voor wetgevende en ceremoniële activiteiten van de Volksrepubliek China en de Communistische Partij van China. Eens per jaar houdt het parlement, in China het Volkscongres genoemd, er vergadering. Dan komen gemiddeld zo’n drieduizend volksvertegenwoordigers uit heel China twee weken lang zitting houden. Ze keuren rapporten en wetten goed en stemmen in met benoemingen. Je mag van een kant een blik op de vergaderzaal werpen en een foto maken, dit is natuurlijk de slechtste kant om te fotograferen en je wordt gemaand om snel door te lopen door een beveiligingsbeambte. Aan de andere kant van de zaal, waar je een veel beter zicht hebt kun je tegen betaling een foto laten maken van jezelf met op de achtergrond de vergaderzaal. Alles is vooral groot en echt communistisch. Er zijn diverse vergaderzalen die per provincie zijn ingericht. We komen een ouder echtpaar tegen die in elke ruimte op de foto gaat en zich verbazen over de rijkdom en grootte van de vertrekken hier. Voor hen is het een openbaring en eer om de Grote Hal van het Volk te mogen bezoeken.
Aan de noordkant van het plein ligt de Poort van de Hemelse Vrede, dat nu het staatssymbool van de Volksrepubliek is. Op de voorkant hangt een groot portret van de voorzitter Mao met tot mijn grote verbazing een grote wrat op zijn gezicht, hadden ze die niet kunnen weg ‘fotoshoppen’. Soldaten van het Volksbevrijdingsleger staan hier strak voor zich uit te kijken en houden de wacht. Deze poort uit 1417, die toen de Poort van het Keizerrijk heette, geeft toegang tot de erachter gelegen Verboden Stad, dat vroeger het keizerlijk paleis was. Op deze plek proclameerde Mao Zedong op 1 oktober 1949 de Volksrepubliek China. De witte karakters op de bloedrode achtergrond links en rechts van het portret van Mao (met wrat) vormen het officiële mantra van de Chinese regering. Links staat, “Lang leve de volksrepubliek China” en rechts staat “Lang leve het verenigde volk van de wereld”.
Op de rode toegangspoort tot de Verboden Stad zitten 9 grote koperen bollen in de breedte en de lengte van de deur. Negen was een keizerlijk getal. Achter de Poort van de Hemelse Vrede trainen soldaten van het Volksbevrijdingsleger met een enge precisie het hijsen en strijken van de vlag en het marcheren. Wij wachten hier even zodat Claudia de gereserveerde toegangskaartjes kan ophalen.
Via de Meridiaan poort, de eigenlijke toegang, betreden we de Verboden Stad. Alleen de keizer mocht de poort gebruiken, waarbij trommels en bellen hem begeleiden. Het complex is niet één imposant gebouw maar eerder een reeks van hallen en gebouwen die zijn gescheiden door passages, pleinen zoals in een kleine stad. De legende wil dat het complex 9999 ruimtes telt. Omdat de traditionele Chinese bouwkunst zich eerder horizontaal dan verticaal uitstrekt, zijn de gebouwen in de Verboden Stad niet hoog, maar de ruimte eromheen is adem benemend.
Als we door de Meridiaanpoort lopen, komen we op een enorm binnenplein met vijf marmeren bruggen over een gracht. Voor ons ligt op een platform de Poort van de Opperste Harmonie… helaas helemaal in de steigers. Stenen leeuwen bewaken de keizerlijke gebouwen. De mannelijke leeuw heeft een bol en de vrouwelijke leeuw een welp onder haar poot.
Als we de Poort van de Opperste Harmonie hebben gepasseerd komen we op een grote binnenplaats met voor ons de Hal van de Opperste Harmonie. In dit gebouw hield de keizer de Nieuwjaarsfeesten, audiënties en zijn verjaardagsfeest. De Hal was jarenlang het hoogste gebouw in Beijing; een wet verbood het gewone mensen om iets hogers te bouwen. De reden hiervoor was dat de bevolking de keizer nooit in de ogen mocht kijken.
Het valt ons op dat er nergens bomen zijn te bekennen in de Verboden Stad. Onze gids vertelt dat dat een reden had. Het Chinese karakter voor aarde was een vierkant. Als je daar het symbool voor een boom/groen in plaatst krijg je het Chinese karakter voor ongeluk.
Twee trappen leiden naar het heilige keizerlijke gebouw, gescheiden door een gedecoreerde marmeren plaat waarover de keizerlijke draagstoel werd gedragen. De keizer werd altijd rondgedragen in zijn draagstoel, zodat iedereen naar hem op moest kijken. De kronkelende draken op de marmeren plaat symboliseerden de keizer, de zoon van de hemel. Op de hoeken van de platformen staan een zonnewijzer, graanmaat, een beeld van een feniks en van een schildpad. De zonnewijzer en de graanmaat herinneren aan de keizerlijke verantwoording voor het bepalen van de juiste tijd om te zaaien en te oogsten. De feniks stelt de keizerin voor en de schildpad het lange leven van de keizer. De grote bronzen vaten die aan de zijkant van de Hal staan, bevatten vroeger bluswater; alle gebouwen zijn van hout. In de winter wikkelden de eunuchen de vaten in katoen en lieten ze er stoven onder branden zodat het water maar niet zou bevriezen. De dieren en mythologische figuren op de punten van het de daken verjagen de boze geesten. Het eerste figuurtje stelt de keizer voor. Het aantal figuren geeft het belang van het gebouw aan.
Achter de Hal van de Opperste Harmonie liggen nog twee hallen, respectievelijk de Hal van de Volmaakte Harmonie en de Hal van de Blijvende Harmonie. In de eerste hal werd elke lente het nieuwe landbouwjaar gevierd en bereidde de keizer zich voor op de rituelen die in de Hal van de Opperste Harmonie moesten plaatsvinden. In de Hal van de Blijvende Harmonie hielde de keizer zich bezig met de laatste stadia van de ambtenarenexamens en men ontving er buitenlandse gezanten.
Het brede stuk plaveisel wat in een grote rechte lijn door de Verboden Stad ligt, was alleen toegankelijk voor de keizer en niemand anders. De houten gebouwen zijn prachtig geschilderd en overal zie je gouden draken geschilderd, het symbool van de keizer. Als je deuren ziet, hebben ze 9 x 9 bronzen bollen erop.
Via de Poort van de Hemelse Zuiverheid, bewaakt door leeuwen, verlaten we de binnenhof van de Verboden Stad. Om de Verboden Stad lag de Keizerlijke Stad, ook verboden gebied voor buitenstaanders. Hier bevonden zich de bakkerij, het naaiatelier, de wapenzaal, de drukkerij. Ook was er een dokter om de eunuchen te opereren. Via de Poort van de Aardse Rust (alleen al de namen die ze voor elke ruimte of poort hebben…) komen we in de keizerlijke tuin. Naast zeldzame stenen, paviljoens zijn er ook heel oude dennen. Een groen plaatje op de boom betekent dat de boom 100 jaar oud is. Bij een rood plaatje op de boom, is de boom zelfs ouder dan 200 jaar. Er staan verschillende bomen met rode plaatjes. Via de Poort van de Moed van de Strijd (de noordpoort) verlaten we de Verboden Stad. Om de Verboden Stad ligt een gracht als extra verdediging. Het zand van het uitgraven van de gracht werd gebruikt voor de tegenover gelegen Kolenheuvel in het Jingshanpark.
Het Jingshanpark was een voormalig keizerlijke tuin met een oppervlakte van 230.000 m2 . Tot 1928 kon je alleen in dit park komen via de Verboden Stad. Het is inmiddels behoorlijk warm en benauwd geworden; de klim naar de 45m hoge Kolenheuvel (147 treden, ik heb ze geteld) zorgt voor wat zweetdruppels. Boven op de Kolenheuvel staan het Wanchu Paviljoen met daarin een tempel met gouden Boeddhabeeld. Het Boeddhabeeld is mooi maar het uitzicht op de Verboden Stad vanaf de heuvel wint het. Vanuit hier kun je goed zien hoe groot de Verboden Stad was. Helaas hangt er al wat smog boven de stad.
Vanuit het park nemen we een taxi richting Donghuamen Street; het is inmiddels ook al lunchtijd. Via de chique Wanfujing winkelstraat met alle groten merken zoals Gucci, Cartier etc. ligt de Donghuamen Street ofwel Food Street. Hier worden de meest vreemde etenswaren aangeboden zoals gefrituurde zeepaardjes, schorpioenen, zeesterren, vogelspinnen, zijderupsen, hagedissen, slang, bijenlarven… noem het maar op. Een Chinees eet alles wat poten heeft is hier echt van toepassing. Je ziet de schorpioenen of zeepaardjes, die levend aan een stokje worden gestoken, nog bewegen. Verschillende verkopers vragen of we willen proeven….. over my dead body! Ik moet er niet aan denken. Toch moet het heerlijk zijn want we ontmoeten een man die hier zijn wekelijkse ‘snack’ komt halen: een paar stokjes met schorpioenen, vers gefrituurd. Mmmm maar niet voor ons. Och het is maar wat je lekker vindt.
Het is al bijna drie uur en na het zien van al dat “lekkers” hebben we toch onderhand ook wel honger. Claudia neemt ons mee naar een groot winkelcentrum met verschillende restaurantjes. Ze moet gedacht hebben, laten we maar eenvoudig beginnen met normale kost. Grote reclamezuilen met plaatjes van de gerechten die ze serveren staan bij de ingang. We hoeven alleen iets aan te wijzen en na een klein kwartiertje hebben we het voor ons neus staan. We zijn zo onderhand gammel van de honger. Ik denk dat alles had gesmaakt; hoewel gefrituurde vogelspinnen schorpioenen, zeepaardjes…..We nemen een taxi rond 16:30 uur terug naar het hotel. Wat een drukte. We doen bijna een half uur over slechts 6 kilometer. Onze eerste kennismaking met Beijing zit erop, maar het smaakt zeker naar meer!
Een heerlijke douche, een drankje en we voelen ons weer top. Vanuit onze kamer hebben we een goed uitzicht op de drukke wegen, het verkeer zit muurvast. Wij gaan ’s avonds in het restaurant Vic eten en gaan deze keer voor het buffet. Heerlijk gegeten en na een glaasje wijn gaan we slapen. Morgen moeten we vroeg op pad.