Costa de la Luz
RONDREIS ANDALUSIË
Gibraltar is het stukje Groot-Brittannië in Spanje. De grens tussen de landen is gemarkeerd door het vliegveld. Gibraltar hoort wel niet bij Andalusië, maar het is een afwisselende uitstap en een echte bezienswaardigheid tijdens je vakantie in Andalusië. Deze hoge rots is van strategisch belang voor de controle van de waterengte ‘Straat van Gibraltar’, die toegang geeft tot de Middellandse Zee. De apen op de rots zijn berberapen. Het zijn de enige apen die in Europa nog in het wild leven. Ze maakten de oversteek vanuit Afrika. De grote rots in het zuidwesten van Gibraltar, is het icoon van het gebied. Deze bezienswaardigheid kent een rijke geschiedenis omwille van de strategische ligging. Meerdere volkeren probeerden de rots en het schiereiland in te nemen (Moren, christenen, Fransen, …). Maar het waren de Engelsen die hun slag thuishaalden. Zij waren goed voorbereid. Zij hadden in de rots namelijk ca. 60 kilometer aan tunnels gegraven. Die tunnels hadden ze vol geladen met kanonnen. Deze Great Siege Tunnels geven een goed beeld van de belegering tijdens de Spaanse Successieoorlog. Het lot van Gibraltar zal altijd een doorn blijven in het oog van de Spanjaarden. Al jaren proberen ze tevergeefs om van Gibraltar opnieuw Spaans grondgebied te maken. Maar de vraag zal ook altijd blijven, willen de inwoners dat wel?
VEJER DE LA FRONTERA – GIBRALTAR – MÁLAGA
15 MAART 2018
Zo slechts als de service in het hotel was, zo goed is het ontbijt. Om 9:15 uur sjouwen we zelf onze koffers naar de receptie en staat José ons al weer met een smile van oor tot oor op te wachten. Het regent nog steeds en hopelijk hebben we het eventjes droog in Gibraltar. De enorme hoeveelheid water begint nu overal tot problemen te leiden. Stroompjes zijn modderig bruine stromen geworden die bijna buiten hun oevers treden. Weilanden zijn openlucht zwembaden geworden; het is echt erg en er lijkt voorlopig nog geen eind te komen aan deze regen.
Vandaag bezoeken we Gibraltar zo’n 90 minuten vanaf Vejer de la Frontera. Rond 10:45 uur arriveren we bij de rots van Gibraltar. De hele weg hebben we stromende regen gehad. De top van de rots hangt helemaal in de wolken. We passeren de grenscontrole. Paspoorten uit de tas en we zijn in Gibraltar en lopen over Winston Churchill Avenue en zien de eerste dubbeldekkers en Engelse telefooncellen al. Onze gids in Gibraltar is Carl. Een man van zo’n 45 jaar, het type ruwe bolster blanke pit. Niet zeuren maar door doen. Gibraltar is een overzees gebiedsdeel van het Verenigd Koninkrijk (Engeland). De stad ligt op een landtong in het zuiden van Spanje, maar net niet op de zuidelijkste punt. Het gebied grenst aan de Straat van Gibraltar, de doorgang van de Middellandse zee naar de Atlantische oceaan. De straat van Gibraltar is de zee-engte (doorvaart) tussen Marokko en Spanje. Op het smalste punt is het land 14 kilometer van elkaar verwijderd. Sinds 1929 rijdt men er wel gewoon rechts. De inwoners zijn tweetalig dus je kunt er zowel in het Engels als in het Spaans terecht. Je kunt betalen met Engelse ponden én Euro’s, echter de parkeermeters werken alleen op Engelse ponden. Als je Gibraltar binnenkomt moet je eerst de landingsbaan passeren van de luchthaven. Die is maar 1,8 km lang! Hiermee ook de kortste en gevaarlijkste landingsbaan ter wereld. Haal je het niet eindig je in zee! Deze luchthaven is een nationale luchthaven en hier landen alleen vluchten uit Groot-Brittannië. Zij mogen niet over Spaans grondgebied vliegen.
Je kunt aan alles merken dat de bevolking hier toch een beetje anti-Spaans is. Als de kinderen gaan studeren, gaan ze niet naar Spanje maar naar Groot-Brittannië. Ten tijde van Franco is er ook een referendum geweest om bij Spanje te horen. De gebouwen en trappen werden allemaal rood-blauw-wit geschilderd. Maar liefst 99,9% van de bevolking wilden Brits blijven. Franco liet het toen wel uit zijn hoofd om Gibraltar te annexeren maar was zo teleurgesteld dat hij de grenzen sloot. In 1985 gingen ze weer open. Veel VIP’s zijn in Gibraltar geweest, prins Charles en Diana startten hier hun huwelijksreis, Roger Moore is hier getrouwd als ook John Lennon en Yoko Ono. De James Bond film -The Living Daylights – met Timothy Dalton uit 1987 werd hier opgenomen. Ook Albert Hammond komt van Gibraltar.
We rijden als eerst naar de zuilen van Herculus. Dit is al duizenden jaren de naam van de bergen aan weerszijden aan de oostzijde van de Straat van Gibraltar, dus de Monte Hacho (bij Ceuta) in Afrika en de Rots van Gibraltar in Europa. De Zuilen van Hercules zijn sinds de oudheid het symbool geweest van de verbinding tussen de Middellandse Zee en de Atlantische Oceaan. Volgens Plato lag Atlantis voorbij de Zuilen van Hercules, en dus in de Atlantische Oceaan. De Zuilen danken hun naam aan de mythologische oorsprong van de Straat van Gibraltar. Hier zou de Griekse held Herakles (Hercules is de Latijnse vorm van de naam) op zijn tocht om de runderen van Geryones te halen, het tiende van de twaalf werken van Heracles, de zuilen hebben opgericht. Herakles zou op een van zijn tochten het Atlasgebergte, dat toen nog vanuit Noord-Afrika door zou hebben gelopen tot het zuiden van het Iberisch Schiereiland, in twee gereten hebben, zodat er een doorgang kwam tussen de Atlantische Oceaan en de Middellandse Zee. De beide oevers van de Straat van Gibraltar werden, voor de Grieken, al door de Feniciërs aangeduid als de Zuilen van Melqart. Met goed weer zou je hier Noord-Afrika (Marokko) kunnen zien. Wij helaas niet.
Omdat het zo hard regent gaan we maar eerst een binnenactiviteit doen. Er zijn een aantal natuurlijke grotten te vinden op Gibraltar, namelijk in de rots van Gibraltar. De rots bestaat namelijk voor het grootste gedeelte uit kalksteen en in de loop der jaren heeft regenwater een groot aantal grotten gecreëerd. De Saint Michael’s Cave, op een hoogte van meer dan 300 meter boven zeespiegel, is de grootste en meest indrukwekkende grot. In de WO II werd het gebruikt als hospitaal. Naar deze grot (hospitaal) werd het lichaam van Nelson gebracht die zwaar gewond was geraakt bij de slag van Trafalger (Kaap Trafalger die we gisteren hebben bezocht). Hij overleed helaas en de legende zegt dat zijn lichaam in een vat rum werd gedaan om het dode lichaam te conserveren. Bij aankomst in Engeland waar Nelson is begraven, bleek de rum door de zeelui te zijn opgedronken. Rum was in die tijd heel kostbaar! Bij de ingang van de grot zien we al de eerste berberapen. De grot is overgoten met reusachtige stalactieten en stalagmieten. Schitterend mooi maar het zicht op dit natuurschoon wordt verpest door er met allerlei fel gekleurde lampen een soort discoshow van te maken. Carl is een beetje van het type: heel makkelijk. Jullie lopen daar naar binnen en na 30 minuten sta ik met mijn auto daar.
Op de rots leeft een apenkolonie die zich steeds meer in de stad verspreid. Zij zijn indertijd door de Moren hier naartoe gebracht voor vermaak en ook om te eten. Het gaat om een troep berberapen (Macaca sylvanus), die verder ook in Noord-Afrika voorkomen. De kolonie bestaat uit twee honderd dieren in zes verschillende troepen. De meeste apen zijn erg mak en kunnen uit de hand eten. Ze zijn allemaal ingeënt tegen allerlei ziekten en worden jaarlijks gecontroleerd. Ze kunnen hier wel een leeftijd van 28 jaar bereiken omdat ze zo goed worden verzorgd. Drie keer per dag krijgen ze op een bepaalde plaats voedsel. Ze hebben ook allemaal een naam. Als we boven op de rots zijn zien we ze helaas alleen in de wolken. Het regent zo enorm dat we eigenlijk niet van deze brutale rakkers kunnen genieten. We rijden naar allerlei plekken op deze kleine rots, die teveel huizen en teveel mensen moet onderbrengen. Op een gegeven moment begint het te duizelen van alle namen en beschrijvingen die Carl geeft.
Gibraltar heeft een enorm tunnelstelsel van meer dan vijftig kilometer. De tunnels zijn stuk voor stuk het bezoeken waard. Met de auto rijd je ook regelmatig door de tunnels heen als je een rondje rijdt. De Great Siege Tunnels en de Second World War Tunnels zijn het meest bekend. Deze tunnels zijn gebouwd door het Britse leger toen Spanje Gibraltar probeerde te heroveren rond 1780. In de tunnel zijn kanonnen te vinden. Heel bijzonder. De Second World War Tunnels zijn ook gebouwd door het Britse leger, echter was dat vanwege een ondergrondse stad waar duizenden soldaten enkele jaren geleefd hebben. Wij bezoeken de Great Siege Tunnels met een lengte van 325 m en is helemaal met de hand uitgegraven. Dachten we dat we een schuilplaats hadden maar in de kalksteen grot houden we het ook niet droog. Het kalksteen absorbeert het water maar er is zoveel gevallen dat het overal doorheen druppelt. Op een mooie manier met beschrijvingen geven ze je hier een beeld wat hier heeft plaats gevonden. Carl wacht ons vanzelfsprekend buiten op.
Vervolgens rijden we naar een klein museum waar uitleg wordt gegeven over de 100 ton gun uit 1884. Het duurde twee uur om dit kanon te laden en het kon granaten afvuren van 910 kg over een afstand van 8 mijl (12,8 km). Het is nooit gebruikt en er zijn maar vier exemplaren van gemaakt. Twee voor Malta en twee voor Gibraltar. Ze werden gemaakt om de toegang te beveiligen van de straat van Gibraltar.
Het is een beetje helderder geworden en we kunnen warempel Marokko zien liggen en de meest zuidelijke punt van Spanje, Cadiz. We brengen ook nog een bezoek aan Europa punt waar een vuurtoren en een moskee die door de koning van Saudi Arabië is gebouwd naast de straat van Gibraltar het gezicht bepalen. Dit is het meest zuidelijke punt van Europa ook wel Europa-punt genoemd. We rijden nog een rondje om de rots maar dat wordt onmogelijk gemaakt doordat een paar dagen geleden een aantal grote rotsblokken door de storm naar beneden zijn gekomen. De weg is afgesloten. Uiteindelijk eindigen we in het centrum. Hier nemen we om 14:30 uur afscheid van Carl.
In het centrum ademt alles Groot-Brittannië uit. Fish, chips, pubs en beer. We lunchen op het plein aan Main Street en wandelen om 15:30 uur weer terug naar de grensovergang. Rijden over de landingsbaan van de luchthaven was al een vreemde gewaarwording maar er over heen lopen is nog aparter. We passeren weer de paspoortcontrole, nu om Spanje weer binnen te komen. Er is heel flauwtjes een zonnetje gaan schijnen. Om 16:00 uur staat José ons op de afgesproken plaats weer op te wachten. Onze eindbestemming voor vandaag is Málaga, nog ca. 150 km voor de boeg. Dit is een van de weinige keren dat we een blauwe lucht zo nu en dan zien. Het landschap ziet er zoveel malen mooier uit. José rijdt voor ons helemaal langs de kust zodat we dat massatoerisme wat elk jaar hier naar toekomt eens te bekijken. Je wordt gewoon niet goed als je ziet wat hier voor appartementen staan en uit de grond worden gestampt. Marbella, Fuengirola en Torremolinos. De appartementenblokken lijken wel steden in een stad. Om 18:00 uur arriveren we weer bij de Parador in Málaga boven op de heuvel van Gibralfaro. Het voelt vertrouwd en als thuis komen aan. We eten die avond in het restaurant in het hotel. Als ik ’s avonds op het terras sta en over de verlichtte stad uitkijk hoor ik in de verte muziek. De gilden zijn druk aan het oefenen voor de muziek voor de Heilige Week die over 10 dagen begint. Het marstempo ondersteund met trommels hoor je zelfs boven het verkeer uitkomen. Morgenavond wordt min of meer een start gemaakt met de heilige week in Málaga. De beelden die op de platforms door de stad naar de kerk worden gedragen worden door de kerk morgenavond al overgedragen aan de gilden. De gilden houden dan wacht op de plaats waar de heilige beelden worden ondergebracht voordat de processies van start gaan. Málaga is de enige stad waar dit gebeurd. Wij gaan slapen; morgen hebben we een overladen dagprogramma.