Jerez de la Frontera

RONDREIS ANDALUSIË

In de eerste plaats is Jerez de la Frontera wereldwijd bekend als de sherrystad. Dit komt omdat de drank hier zijn oorsprong kent en nog altijd een belangrijke rol speelt. Er wordt gezegd dat de geur van de drank door de muren van de gelegenheden heen dringt en je het dus buiten in de straten al kunt ruiken. Een deel van de gebruiken in de stad draaien hier dan ook om. Denk bijvoorbeeld aan het oogsten van druiven met een speciaal feest. Sherry is namelijk een specifieke wijn die alleen uit deze streek kan komen en waar de druiven dus belangrijk in zijn.

De geschiedenis van de stad is echter niet alleen maar terug te voeren op sherry. Het was namelijk lange tijd ook een belangrijke doorvoer route van de kust naar het binnenland. Het is namelijk zo dat tot diep in de twintigste eeuw de mogelijkheid bestond om met middelgrote schepen door de rivier de Guadelete te varen. Daardoor was de stad ook in een nog verder verleden de scheidslijn tussen het noorden en het zuiden van het land. Dit was in de tijd dat de Arabische volken nog een belangrijk deel van het huidige Spanje en Portugal in handen hadden.

JEREZ DE LA FRONTERA

13 MAART 2018

De dag begint zoals hij gisteren is geëindigd met veel wind en regen. Als ik op ons terras bijna wegwaai is de enige overeenkomst met gisterochtend dat alleen de haan voortdurend kraait. Donkere wolken hangen boven Arcos de la Frontera en de omgeving. Om 9:30 uur vertrekken we met José Antonio en Ivan naar het 30 km verder gelegen Jerez de la Frontera. Helaas regent het maar vandaag hebben we vooral binnenactiviteiten. De naam Jerez verwijst naar de belangrijkste bedrijvigheid in de stad. De Romeinen noemden de nederzetting Xeres. De Moren maakten er Sheris van, wat later Jerez werd. Al in de Romeinse tijd werd er wijn bereid maar pas toen de wijnen uit deze regio in de 18e en 19e eeuw populair werden in de rest van Europa werden ze aangeduid als sherry.
Sherry is eigenlijk een versterkte witte wijn. In het gebied rondom Jerez wordt veel sherry geproduceerd. Palomino druiven worden gebruikt voor het produceren van droge sherry. Voor de zoetere sherry’s worden de Moscatel druif en de Pedro Ximénez druif gebruikt. In het gebied rondom Jerez de la Frontera zit er veel kalk in de grond en er waait een Middellands zee briesje over de wijngaarden, wat weer ten goede komt aan de smaak van sherry. Wij bezoeken de bodega Diez Merito wat een middelgrote bodega is. We krijgen een duidelijke uitleg over de productie van sherry. Om een sherry te maken wordt gebruik gemaakt van het Solerasysteem. Dit systeem houdt in dat sherry die al langer op vat heeft gerijpt, geleidelijk wordt vermengd met jongere sherry. In een opstapeling van fusten zit dan ook in de onderste fusten de oudere sherry en in de bovenste de jongste. Als er wat sherry uit de onderste wordt getapt, wordt dit fust bijgevuld met jongere sherry. Krachtens internationale wetgeving mag wijn alleen sherry heten als hij afkomstig is uit de sherrydriehoek, het stukje land tussen de steden Jerez de la Frontera, Sanlucar de Barrameda en El Puerto de Santa Maria. In de glorietijd was de stad vergeven van bodega’s. Eigenlijk was heel de bevolking van Jerez in de sherryindustrie werkzaam. Tot dat de sherryconsumptie totaal instortte. Sherry was ooit goed voor 21% van de totale export van Spanje. Nu staan er veel bodega’s leeg, zijn vervallen of worden als supermarkt gebruikt. Honderden en honderden vaten staan hier te wachten totdat de inhoud geconsumeerd zal worden. De vaten worden gemaakt van Amerikaans eikenhout en worden nooit gereinigd of vervangen. Met een meetstok kan men de inhoud van het vat bepalen door een stop die boven in het vat zit. De inhoud van het vat is maximaal 500 liter en wordt aangegeven in een getal dat wanneer je het met 16 vermenigvuldigd je het aantal liters krijgt. De oude vaten zijn zeer geliefd in Schotland voor de whiskystokers. De aroma van de sherry is zo diep in het eikenhout gedronken dat die de whisky een eigen smaak geeft. De minimale ligtijd van sherry is twee jaar. Hierna is het natuurlijk proeven, het beste deel van de excursie. We proeven 6 soorten sherry. Fino, deze sherry is zeer droog, maar beschikt over wat frisse zuren. Door het gist in de wijn ontstaat er een dun vlies op het oppervlak dat oxidatie voorkomt. Door het afsluiten van de wijn blijft de bleke kleur van de fino bewaard en krijgt het zijn droge typische bouquet. Manzanilla, deze sherry (valt onder de categorie fino) is net iets frisser dan de fino. Amontillado, is net iets rijper dan de andere 2 finos en er wordt wat extra alcohol toegevoegd, waardoor het percentage alcohol meestal uitkomt op 17,5%. De sterkere smaak komt van de schimmel die de sherry ook kleurt. Oloroso, deze sherry is heel geurig en vol van smaak en lichtrood. De vijfde soort is de creamsherry. Dit is een volle donker mengvorm van oloroso met Pedro Ximenezdruiven. De laatste soort is Pedro Ximénez, een hele stroperige zoete sherry die overheerlijk is in combinatie met onder andere een chocoladedessert. Ik vind natuurlijk de laatste soort het lekkerst en John gaat voor de cream. Dus kopen we van ieders maar een fles.

Het is inmiddels 11:45 uur en we moeten ons haasten voor de show bij de Koninklijke Andalusische Rijschool die om 12:00 uur begint. Ivan heeft uitstekende plaatsen voor ons geregeld. La Real Escuela Andaluza del Arte Ecuestre in Jerez de la Frontera is wereldberoemd om zijn dansende paarden. De show is echt een ballet, met een choreografie die gebaseerd is op de trainingsoefeningen van de klassieke dressuur. Het spektakel wordt opgeluisterd met traditionele Spaanse muziek en achttiende-eeuwse rijkostuums. De paarden die in de show worden gebruikt, zijn Spaanse volbloeden, ook bekend als Andalusiërs. Dit is een oud ras dat duizenden jaren geleden voorkwam in de bergen van het Iberisch Schiereiland. Het ras stond bij de Romeinen bekend als een voortreffelijk oorlogspaard. De opmerkelijke eigenschappen van de Andalusiërs zijn hun kracht, souplesse, trots en volgzaamheid. Hun waarde schuilt in hun unieke aard, die zowel vurig als gewillig is. Dankzij hun kracht en souplesse kunnen deze paarden zeer moeilijke stappen en sprongen uitvoeren. Toch is het geen eenvoudige opgave om het edele dier te veranderen in een gracieuze danser. De show duurt zo’n anderhalf uur. Al ben je geen paardenliefhebber, de samenwerking tussen mens en dier op de zorgvuldig voor deze show gecomponeerde muziek, maakt dat dit toch indruk op je maakt.

Vervolgens gaan we lunchen in venta Esteban. Een venta was vroeger de rustplaats van een schaapsherder en zijn kudde. Er was een route door dit gedeelte van Spanje waar de schaapsherders langs trokken. Nu zijn deze venta’s omgebouwd tot een soort van restaurant waar tijdens de lunch veel zakenlui gaan lunchen met hun klanten en deals sluiten. Het eten is erg puur hier. Men heeft de rivier voor verse vis, de bergen voor vlees en omdat Jerez in een vallei ligt volop verse groenten. De perfecte combinatie voor een heerlijke lunch. Als we binnen komen hangen de hammen al boven de bar en staat er een vitrine met verse vis. Tja, dan ben ik al om. We lunchen heerlijk en om 15:30 uur rijden we terug naar onze parador in Arcos de la Frontera.

Omdat het droog is besluiten we om nog een kleine wandeling te maken naar de kerk San Pedro, onze ‘buurman’ op de berg naast ons hotel gelegen. Helaas is de kerk gesloten maar het slenteren door de smalle straatjes met zoveel fotogenieke plaatjes is ook gezellig. Omdat Arcos hoog op een berg ligt, een perfect verdedigingssysteem voor de Moren, weten we maar al te goed dat wat we afdalen we straks ook moeten klimmen. Om 17:00 uur zijn we weer terug in ons hotel.